Blog bệnh học
Lutein và Zeaxanthin : Uống bao nhiêu thì đủ?
Th6
Có một thắc mắc phổ biến đối với người dùng các sản phẩm bổ mắt chứa Lutein và Zeaxanthin là nên uống liều như thế nào và uống trong bao lâu? Đây thực sự là một câu hỏi rất khó trả lời vì mỗi tình trạng bệnh, cơ địa bệnh nhân sẽ đáp ứng khác nhau trên cùng một sản phẩm sử dụng chứ chưa nói đến chất lượng của các sản phẩm khác nhau.
Ở phạm vi bài viết này, thông tin về liều lượng của Lutein và Zeaxanthin sẽ được tập trung bàn luận, dựa trên thông tin tham khảo trong bài tổng quan trên trang healthline.com
( https://www.healthline.com/nutrition/lutein-and-zeaxanthin )
- Vai trò của Lutein và Zeaxanthin :
– Trước hết, Lutein và Zeaxanthin là hai loại carotenoid có tác dụng chống oxy hóa mạnh mẽ, bảo vệ cơ thể khỏi sự tấn công của các gốc tự do sinh ra bởi các rối loạn chuyển hóa trong cơ thể. Nhờ cơ chế tác dụng đó, các bộ phận có nhiều mạch máu nhỏ như não, tim, da… đặc biệt là mắt sẽ được bảo vệ. Cụ thể đối với mắt, Lutein và Zeaxanthin tập trung cao ở vùng hoàng điểm (điểm vàng) trên võng mạc, hoạt động tương tự như một kem chống nắng, giúp hấp thụ năng lượng ánh sáng xanh – vốn là nguyên nhân của nhiều bệnh lý nguy hiểm ở mắt.
– Người ta đã thống kê một số trường hợp mà Lutein và Zeaxanthin sẽ có hỗ trợ tốt:
+ Bệnh thoái hóa hoàng điểm liên quan đến tuổi (AMD): có thể bảo vệ chống lại sự tiến triển của bệnh này đến giai đoạn mù lòa.
+ Đục thủy tinh thể: Lutein và Zeaxanthin đã được nghiên cứu là làm chậm lại quá trình đục thêm.
+ Bệnh lý võng mạc do biến chứng của đái tháo đường: Nghiên cứu về bệnh đái tháo đường ở động vật, việc bổ sung hai dưỡng chất này được cho là giảm tác nhân stress oxy hóa gây tổn thương mắt.
+ Bong võng mạc: Những con chuột bị bong võng mạc được tiêm Lutein có tỉ lệ chết tế bào ít hơn 54% so với những con được tiêm dầu ngô.
+ Viêm màng bồ đào: có thể hỗ trợ giảm quá trình viêm.
– Bên cạnh những nghiên cứu chỉ ra vai trò tích cực của hai carotenoid này đối với mắt, một vài nghiên cứu khác lại cho rằng hai carotenoids này không có lợi ích gì. Ví dụ như có nghiên cứu không thấy được sự liên quan giữa lượng lutein và zeaxanthin bổ sung vào cơ thể và nguy cơ mắc sớm bệnh thoái hóa hoàng điểm liên quan đến tuổi (AMD). Lý do được đưa ra là có quá nhiều yếu tố ảnh hưởng tham gia vào sự khởi phát bệnh này nhưng không thể chối bỏ một sự thật rằng việc bổ sung lutein và zeaxanthin là cần thiết đối với sức khỏe toàn diện của đôi mắt.
- Liều lượng:
– Cơ thể người không thể tự tổng hợp hai loại carotenoid này mà chỉ có thể bổ sung từ bên ngoài. Hiện nay chưa có chế độ liều khuyến cáo cho việc bổ sung Lutein và Zeaxanthin bằng thức ăn. Thêm vào đó, lượng bổ sung lại phụ thuộc vào mức độ cơ thể cần dựa trên mức độ stress mà cơ thể đang gánh chịu. Ví dụ, người hút thuốc lá cần hai carotenoid này nhiều hơn vì họ thường có nồng độ lutein và zeaxanthin thấp hơn so với người không hút thuốc.
– Ước tính người Mỹ tiêu thụ một lượng lutein và zeaxanthin trung bình từ 1-3 mg trên ngày. Tuy nhiên, đối với việc ngăn ngừa nguy cơ thoái hóa hoàng điểm tuổi già thì sẽ cần phải bổ sung một lượng cao hơn thế nhiều lần.
– Nghiên cứu AREDS2 (Age-Related Eye Disease Study 2) chỉ ra 10 mg Lutein và 2 mg Zeaxanthin giúp làm giảm đáng kể sự tiến triển của bệnh thoái hóa hoàng điểm liên quan đến tuổi (AMD). Bên cạnh đó, với chế độ liều như vậy có thể cải thiện màu sắc da.
- Tác dụng phụ và độ an toàn:
– Dường như có rất ít tác dụng phụ liên quan đến việc bổ sung Lutein và Zeaxanthin.
– Một nghiên cứu lớn về mắt đã không tìm thấy tác dụng phụ nào liên quan đến việc bổ sung Lutein và Zeaxanthin trong hơn 05 năm. Tác dụng phụ duy nhất được phát hiện là vài người bị vàng da nhưng không gây hại gì đối với cơ thể.
– Cá biệt, có một trường hợp bị vôi hóa trên bề mặt giác mạc ở một người phụ nữ lớn tuổi sử dụng sản phẩm bổ sung với tổng liều 20mg Lutein trên ngày và đồng thời cũng có chế độ ăn giàu Lutein trong suốt 08 năm. Khi người phụ nữ này dừng thuốc thì tình trạng vôi hóa biến mất ở một mắt và vẫn còn ở mắt còn lại.
– Về mặt tổng thể, Lutein và Zeaxanthin có độ an toàn cao, mặc dù vẫn cần thêm nhiều các nghiên cứu để đánh giá các tác dụng phụ tiềm ẩn khi sử dụng liều rất cao.
+ Nghiên cứu ước tính rằng mức liều 01 mg/kg cân nặng Lutein và 0.75mg /kg cân nặng với Zeaxanthin hàng ngày là mức an toàn. Như vậy, với người nặng trung bình 70kg, mức an toàn này sẽ là 70mg Lutein và 53mg Zeaxanthin.
+ Một nghiên cứu trên chuột không thấy có tác dụng phụ nào khi dùng mức liều 1814 mg tương đương 4000mg/kg cân nặng – đây là mức liều thử nghiệm cao nhất thế giới hiện nay.
- Kết luận:
– Như vậy, dựa theo nghiên cứu AREDS 2 , mức liều dùng hàng ngày 10mg Lutein và 2mg Zeaxanthin có thể làm giảm sự tiến triển của thoái hóa hoàng điểm liên quan đến tuổi và làm chậm quá trình đục thủy tinh thể bên cạnh tác dụng bảo vệ làn da khỏi tác hại của tia tử ngoại. Việc bổ sung quá dư thừa Lutein và Zeaxanthin trong thời gian dài vài năm có thể khiến da bị vàng nhưng không gây hại với cơ thể.
– Hai carotenoids này có thể được bổ sung bằng các loại rau xanh đậm như cải xoăn, rau mùi tây, rau bina, bông cải xanh, đậu hà lan và một số loại quả như cam, kiwi, ớt đỏ, bí và nho.
– Một điều lưu cuối cùng là mức độ tinh khiết Lutein trên từng sản phẩm thương mại cũng rất khác nhau, nếu các bạn thấy ghi “Dịch chiết Lutein 5%, 10%, 20%” thì hàm lượng Lutein trong đó chỉ có 5%, 10% hoặc 20%, ví dụ như 25mg dịch chiết Lutein 20% thì chỉ có 5mg Lutein nguyên chất.
** Trên đây là mức liều dựa theo nghiên cứu, thực tế liều dùng khi điều trị sẽ phụ thuộc vào tình trạng bệnh của bạn mà các chuyên gia y tế sẽ tư vấn cụ thể.
Nhà thuốc chuyên khoa mắt HD Hà Nội có bán các sản phẩm bổ sung Lutein và Zeaxanthin nhập khẩu cao cấp. Quý khách có thể tham khảo tại: https://nhathuocmathdhanoi.com/san-pham/thuc-pham-chuc-nang-my-pham/
Xin cảm ơn quý khách đã đọc bài và mong nhận được nhiều sự chia sẻ từ mọi người.
Ths. Ds. Trần Hải Đông biên dịch
